Mrthfx

Józef Boksa
Data i miejsce urodzenia	8 kwietnia 1885 Wola Rogowska, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	30 października 1971 Piaseczno
starosta łowicki
Okres	od XII 1921 do XI 1922
starosta płocki
Okres	od XI 1922 do XII 1926
starosta stanisławowski
Okres	od XII 1926 do VI 1928
starosta będziński
Okres	od VI 1928 do IX 1939
starosta grodzki sosnowiecki
Okres	od VI 1928 do IX 1939
Odznaczenia

Józef Boksa (ur. 8 kwietnia 1885 w Woli Rogowskiej, zm. 30 października 1971 w Piasecznie^[1]) – polski urzędnik i działacz państwowy okresu dwudziestolecia międzywojennego.

Pochodzenie i edukacja |

Pochodził z wielodzietnej rodziny włościańskiej. Jego rodzicami byli Ludwik Boksa i Agnieszka Boksa z domu Szot z Woli Rogowskiej w powiecie dąbrowskim. W latach 1899–1907 uczęszczał do c. i k. Gimnazjum w Tarnowie, gdzie w maju 1907 zdał egzamin dojrzałości^[2]. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie (1907–1912).

Kariera zawodowa |

Służbę urzędniczą rozpoczął w 1913 w zaborze austriackim, najpierw jako praktykant konceptowy, a następnie koncypista Namiestnictwa Galicyjskiego we Lwowie. Delegowany przez Namiestnictwo do pracy w Kołomyi, Białej, Węgierskim Hradyszczu, Trembowli, Radomiu.
Od listopada 1918 w służbie niepodległej Polski, pracował jako urzędnik szczebla powiatowego w Radomiu, Włoszczowie i Aleksandrowie Kujawskim. Następnie zajmował stanowisko starosty powiatowego, kolejno: łowickiego, płockiego, stanisławowskiego i będzińskiego. Po objęciu starostwa będzińskiego stał się również z urzędu zwierzchnikiem powiatu miejskiego w Sosnowcu (starostą grodzkim). Jako starosta z mocy prawa stał na czele sejmików powiatu oraz, jako władza wykonawcza, wydziałów powiatowych w miejscach sprawowania swoich funkcji.

W 1922 przeprowadził reorganizację instytucji państwowych i szkół średnich w Łowiczu, koncentrując te pierwsze blisko siebie w centrum miasta, jednocześnie przenosząc do opróżnionych budynków siedziby trzech szkół średnich, zajmujących dotychczas jeden wspólny budynek^[3]. Jako starosta płocki otrzymał w 1924 Złoty Krzyż Zasługi za skuteczną działalność podczas wiosennego wylewu Wisły^[4]. W 1926 dokonał w Płocku uroczystego otwarcia stadionu miejskiego^[5]. Podczas pracy w Stanisławowie, w 1927, ponownie został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, za działalność w akcji ratowniczej w czasie powodzi w województwie stanisławowskim^[6]. Jako starosta będziński wspierał różnego rodzaju lokalne inicjatywy społeczne, m.in. stanął na czele Komitetu Propagandy Radia, z inicjatywy którego 15 stycznia 1936 uruchomiono w Sosnowcu podstudio Polskiego Radia Katowice^[7], przewodził także Komitetowi Szkoły Szybowcowej Zagłębia Dąbrowskiego^[8]. W 1933, w prowadzonym przez starostwo będzińskie procesie karno-administracyjnym, zatwierdził precedensowy wyrok aresztu dla dyrektorów kopalni „Helena”, zalegających wobec robotników z wypłatą wynagrodzeń^[9].
W 1929 „za gorliwą i owocną pracę w służbie państwowej” został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[10].

Życie prywatne |

Od 1928 jego żoną była Eleonora Krenclin^[11] z Płocka.

Po wrześniu 1939 |

Tuż po zajęciu polskich terytoriów przez Niemcy, pod koniec września lub na początku października 1939 w miejsce starosty będzińskiego został wprowadzony urząd landrata, który objął Udo Klausa. Losy wojenne Józefa Boksy są nieznane.

Bibliografia |

Andrzej Kazimierz Banach: Młodzież chłopska na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1860/61-1917/18. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1997. ISBN 83-7188-188-6.

Przypisy |