Asklepiadej Asklepiadej mniejszy | Asklepiadej większy | Przypisy | Menu nawigacyjne


Metryka i wersyfikacja


iloczasowamiara wierszowaAsklepiadesa z SamosTeokrytaSafonaAlkajosKatullusHoracyglikonejachorijambcezurydierezaarsaHoracyspondejemtrochejemjambempirychejemKatullus




Asklepiadej (łac. versus Asclepiadeus) – iloczasowa miara wierszowa stosowana w starożytności w Grecji i Rzymie. Nazwa pochodzi od imienia poety greckiego z III wieku p.n.e. Asklepiadesa z Samos, przyjaciela Teokryta.


Asklepiadeje stosowali m.in. z poetów greckich Safona i Alkajos, z Rzymian - Katullus i Horacy.


Wyróżnia się dwie postaci tego wiersza, znane jako asklepiadej mniejszy i asklepiadej większy.



Asklepiadej mniejszy |


Asklepiadej mniejszy (nazwa pełna: trymetr chorijambiczny akatalektyczny, metrum Asclepiadeum primum[1]) powstaje przez rozszerzenie glikoneja o jeden chorijamb. W roli cezury występuje przeważnie diereza po pierwszym chorijambie. Ogólny schemat metryczny jest następujący (akcentowana sylaba- arsa, krótka sylaba- sylaba krótka, anceps w tezie- sylaba obojętna, anceps w arsie- akcentowany anceps):



























1. stopa
2. stopa
3. stopa
4. stopa

akcentowana sylabadługa sylaba

akcentowana sylabakrótka sylabakrótka sylabaakcentowana sylaba

akcentowana sylabakrótka sylabakrótka sylabaakcentowana sylaba

krótka sylabaanceps w arsie

anceps w arsiekrótka sylaba




krótka sylabaakcentowana sylaba




Przykład: Maecenas, atavis edite regibus (Horacy)


U poetów eolskich nagłos asklepiadeja mniejszego przed pierwszą arsą jest swobodny (może być spondejem, trochejem, jambem lub pirychejem), u Rzymian zaś, którzy idą tu przypuszczalnie za manierą poezji aleksandryjskiej, jest wyłącznie spondeiczny.



Asklepiadej większy |


Asklepiadej większy (pełna nazwa: tetrametr chorijambiczny akatalektyczny) powstaje z asklepiadeja mniejszego przez rozszerzenie go o jeszcze jeden chorijamb:































1. stopa
2. stopa
3. stopa
4. stopa
5. stopa

akcentowana sylabadługa sylaba

akcentowana sylabakrótka sylabakrótka sylabaakcentowana sylaba

akcentowana sylabakrótka sylabakrótka sylabaakcentowana sylaba

akcentowana sylabakrótka sylabakrótka sylabaakcentowana sylaba

krótka sylabaanceps w arsie

anceps w arsiekrótka sylaba





krótka sylabaakcentowana sylaba





Przykład: Alfene, immemor atque unanimis false sodalibus (Katullus)


Pozostałe uwagi jak do asklepiadeja mniejszego.



Przypisy |




  1. William Ramsay: Elementary Treatise on Latin Prosody. 1837, s. 297-298.








Popular posts from this blog

Can't compile dgruyter and caption packagesLaTeX templates/packages for writing a patent specificationLatex...

Schneeberg (Smreczany) Bibliografia | Menu...

Hans Bellmer Spis treści Życiorys | Upamiętnienie | Przypisy | Bibliografia | Linki zewnętrzne |...