Szkoła Inżynierska im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda Spis treści Historia | Przypisy |...
Politechnika WarszawskaNauka Królestwa Kongresowego
WarszawieHipolita WawelbergaStanisława RotwandaPolitechniką WarszawskąBanku Handlowym w WarszawiePetersburgurosyjskimaturyMokotowskiejul. NarbuttaMokotowieZygmunta TarasinaSzarych SzeregówIII Rzeszypowstania warszawskiego
| ||
 Kompleks budynków Szkoły Wawelberga i Rotwanda przy ul. Mokotowskiej (1897) | ||
| Data założenia | 1895 | |
| Data likwidacji | 1951 | |
| Typ | techniczna | |
Państwo |  Polska | |
| brak współrzędnych | ||
|---|---|---|
Tablica pamiątkowa na odbudowanym po wojnie budynku głównym kompleksu Szkoły przy ul. Mokotowskiej 4/6
Nowy budynek przy ul. Narbutta 86, widok od strony ul. A. Boboli
Szkoła Inżynierska im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda[1] – szkoła mechaniczno-techniczna, ufundowana w 1895 w Warszawie przez finansistów Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda[2].
Działała w latach 1895–1951, początkowo jako szkoła średnia, później inżynierska, a w końcowym okresie równolegle z Politechniką Warszawską, do której została włączona w 1951 roku.
Spis treści
1 Historia
1.1 Nazwy
2 Przypisy
3 Bibliografia
Historia |
W 1891 Hipolit Wawelberg i Stanisław Rotwand, chcąc uczcić pamięć Henryka Wawelberga (odpowiednio: ojca i teścia), ofiarowali 100 tys. rubli na cel dobroczynny[3]. W 1892 ta kwota została złożona w Banku Handlowym w Warszawie z przeznaczeniem na budowę średniej szkoły technicznej[3].
Pierwszym dyrektorem był profesor Instytutu Górniczego w Petersburgu Maurycy Mitte, którego nazwisko znalazło się w nazwie szkoły[1]. Nauka trwała 4 lata[1]. Do 1905 językiem wykładowym był rosyjski, a od 1906 – język polski[1].
Od 1906 szkoła miała nieoficjalnie charakter politechniki. W 1919 została przekazana przez fundatorów państwu[1]. W 1929 warunkiem przyjęcia do szkoły stało się posiadanie matury i do 1939 miała ona status szkoły wyższej.
Pierwsza siedziba szkoły mieściła się przy ulicy Jana Pankiewicza[1]. W 1897 placówkę przeniesiono do nowego kompleksu budynków przy ul. Mokotowskiej 4/6. W 1930 przy ul. św. Andrzeja Boboli 14 (obecnie ul. Narbutta 86) na Mokotowie wzniesiono drugi budynek zaprojektowany przez Zygmunta Tarasina. Był to funkcjonalistyczny gmach z szarej cegły cementowej[4].
W latach 1940–1944 za zgodą Niemców w gmachu Szkoły działały średnie szkoły techniczne, m.in. Zawodowa Szkoła Techniczna[5]. 11 kwietnia 1943 drużyna „CR–500” Szarych Szeregów, w ramach akcji przeciwko działalności warszawskiego Urzędu Pracy (Arbeitsamtu), z powodu zagrożenia wywiezieniem na roboty do III Rzeszy zniszczyła znajdujące się w budynku szkoły spisy jej słuchaczy[6].
Kompleks budynków przy ul. Mokotowskiej został całkowicie zniszczony w czasie powstania warszawskiego w sierpniu 1944. Główny budynek kompleksu został odbudowany w zmienionej formie w 1949, co upamiętnia tablica z piaskowca umieszczona przy wejściu. Tylko lekko uszkodzony został natomiast gmach przy ul. Narbutta[4].
Szkoła wznowiła działalność w 1945[1]. Pomimo sprzeciwu władz uczelni, w 1951 nastąpiło jej połączenie z Politechniką Warszawską[7]. Oficjalnym uzasadnieniem dla połączenia było przejście Politechniki na dwustopniowość kształcenia i to, że jej studia zawodowe nie różniły się od studiów Szkoły Wawelberga i Rotwanda[8].
Absolwentami szkoły było wielu znanych polskich inżynierów i konstruktorów, w tym m.in. pionierzy przemysłu lotniczego. W 1947 wszystkim dawnym absolwentom szkoły przyznano stopień inżyniera[1]. Ogółem ukończyło ją ok. 4 tysięcy osób[1].
Nazwy |
- od 1895 – Średnia Szkoła Mechaniczno-Techniczna M. Mittego
- do 1919 – Szkoła Mechaniczno-Techniczna H. Wawelberga i S. Rotwanda
- 1919–1929 – Państwowa Szkoła Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda
- 1929–1939 – Państwowa Wyższa Szkoła Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda
- 1940–1944 – Państwowa Szkoła Budowy Maszyn i Państwowa Szkoła Elektryczna (dwuletnie średnie szkoły techniczne)[9]
- 1945–1951 – Szkoła Inżynierska im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda
Przypisy |
↑ abcdefghi Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 838. ISBN 83-01-08836-2.
↑ Wielka Encyklopedia PWN. Tom 29. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 35. ISBN 83-01-14364-9.
↑ ab Ludwik Uzarowicz: Szkoła Wawelberga i Rotwanda [w:] Politechnika Warszawska 1915–1965. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965, s. 27.
↑ ab Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 92. ISBN 83-60350-00-0.
↑ M. Bernhardt, Szkoła Wawelberga i Politechnika Warszawska w latach 1940-1944, "Histmag.org", 8 marca 2009.
↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 299. ISBN 83-06-00717-4.
↑ Ludwik Uzarowicz: Szkoła Wawelberga i Rotwanda [w:] Politechnika Warszawska 1915–1965. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965, s. 36.
↑ Eugeniusz Olszewski: Rozwój Politechniki [w:] Politechnika Warszawska 1915–1965. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965, s. 131.
↑ Ludwik Uzarowicz: Szkoła Wawelberga i Rotwanda [w:] Politechnika Warszawska 1915–1965. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965, s. 33.
Bibliografia |
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 838. ISBN 83-01-08836-2.
