Czara włocławska Przypisy | Bibliografia | Menu nawigacyjneCzara włocławskaGaleria Rzemiosła...
Sztuka przedromańska
X wiekuMuzeum Narodowym w KrakowieWłocławkiemMuzeum Ziemi Kujawskiej i DobrzyńskiejniellowanetrybowaniarytowaniaGedeonaKsięgi Sędziówornamentysztuki przedromańskiejsztuki karolińskiejottońskiejszwabskieSt. Gallenbenedyktynów
Czara włocławska
Czara włocławska – naczynie z X wieku, znajdujące się w Muzeum Narodowym w Krakowie i eksponowane w Galerii Rzemiosła Artystycznego.
Czara najprawdopodobniej pierwotnie była kielichem mszalnym. Została przypadkowo wyorana na polu pod Włocławkiem w 1909 roku i trafiła do Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku[1], skąd odkupiło ją na raty w 1910 roku Muzeum Narodowe w Krakowie[2].
Jest to naczynie pozbawione stopy, wykonane ze srebra, częściowo złocone i niellowane. Powierzchnia czary, wraz z czterema medialonami, które się na niej znajdują, zdobiona jest przedstawieniami wykonanymi w technice trybowania i rytowania. Łącznie umieszczonych jest osiem scen, przedstawiających dzieje Gedeona, pogromcy Madianitów, ze starotestamentowej Księgi Sędziów. Przedstawieniom figuralnym towarzyszą ornamenty roślinne i geometryczne.
Czara włocławska powszechnie datowana jest na X wiek, należy więc do nielicznych w Polsce zabytków sztuki przedromańskiej. W starszej literaturze bywa także uznawana za dzieło XII-wieczne. Forma naczynia wywodzi się prawdopodobnie z Małej Azji i została przejęta w Europie w okresie sztuki karolińskiej i ottońskiej. Naczynie jest uznawane za dzieło szwabskie, być może związane z warsztatem z St. Gallen. Niewykluczone, że do Polski została przywieziona przez benedyktynów.
Przypisy |
↑ Czara włocławska. knh.wwi.pl, 29 sierpnia 2007. [dostęp 2007-10-21].
↑ Galeria Rzemiosła Artystycznego. muzeum.krakow.pl. [dostęp 2007-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-29)].
Bibliografia |
- TadeuszT. Chrzanowski TadeuszT., Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, ISBN 83-01-11171-2, OCLC 69471981 .
Historia sztuki polskiej, t.I: Sztuka średniowieczna, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1965.- TeresaT. Mroczko TeresaT., Polska sztuka przedromańska i romańska, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i FIlmowe, 1988, ISBN 83-221-0307-7, OCLC 835024931 .
Literatura dodatkowa
- W. Górzyński, Czara włocławska, Sprawozdania Komisji Historii Sztuki IX, 1915.
- P. Skubiszewski, Czara włocławska: Studia nad spuścizną Wschodu w sztuce wczesnego średniowiecza, Poznań 1965, (Prace KHSz.; t. 7, z. 1).
- M. Sokołowski, Uzupełnienie do pracy ks. Wład. Górzyńskiego: Czara włocławska, Sprawozdania Komisji Historii Sztuki IX, 1915.
- W. Stroner, Czara włocławska, Sprawozdania Komisji Historii Sztuki IX, 1915.
