Mrthfx

; ;	; Oborniki;
	; Oborniki;
	; ;
; ;	; ;
; Herb;	; Flaga;
; Państwo;	; Polska;
; Województwo;	; wielkopolskie;
; Powiat;	; obornicki;
; Gmina;	; Oborniki;
Data założenia;	XIII wiek;
; Prawa miejskie;	przed 1292;
; Burmistrz;	Tomasz Szrama;
; Powierzchnia;	14,08 km²;
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość;	; ; 18 375; 1305,0 os./km²;
; Strefa numeracyjna;	+48 61;
; Kod pocztowy;	64-600;
; Tablice rejestracyjne;	POB;
	; ; Położenie na mapie gminy Oborniki; ; ; ; Oborniki; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie Polski; ; ; ; Oborniki; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie województwa wielkopolskiego; ; ; ; Oborniki; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie powiatu obornickiego; ; ; ; Oborniki; ; ; ;
	; 52°38′41″N 16°48′51″E/52,644722 16,814167;
; TERC (TERYT);	3016014;
; SIMC;	0971181;
	; Urząd miejskiul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 76; 64-600 Oborniki;
; ;	; Multimedia w Wikimedia Commons;
; ;	; Hasło w Wikisłowniku;
	; Strona internetowa;

Ten artykuł dotyczy miasta w woj. wielkopolskim. Zobacz też: Oborniki Śląskie.

Oborniki – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie obornickim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Oborniki oraz powiatu obornickiego. Leży nad rzeką Wartą u ujścia rzeki Wełny.

W połowie 2012 roku miasto miało 18 416 mieszkańców^[2].

Oborniki uzyskały lokację miejską przed 1292 rokiem^[3]. Miasto królewskie lokowane w 1312 roku położone było w XVI wieku w województwie poznańskim^[4].

Spis treści

1 Geografia

2 Historia
- 2.1 Okres zaborów
- 2.2 II wojna światowa
- 2.3 Okres powojenny

3 Demografia

4 Zabytki

5 Gospodarka

6 Edukacja

7 Kultura

8 Sport

9 Religia

10 Transport

11 Miasta partnerskie

12 Zobacz też

13 Przypisy

14 Linki zewnętrzne

Geografia |

Gmina Oborniki znajduje się 25 km na północ od Poznania nad Wartą i ujściem Wełny do Warty. Gmina zajmuje powierzchnię 340,2 km². Przez miasto przechodzi droga krajowa nr 11 Bytom – Lubliniec – Ostrów Wlkp. – Poznań – Rogoźno – Piła – Kołobrzeg, a poza tym drogi wojewódzkie nr 178 i 187 do Czarnkowa, Murowanej Gośliny i Szamotuł. Przez Oborniki przebiega linia kolejowa z Poznania do Piły. Środkową część gminy zajmuje Kotlina Gorzowska. Elementem dominującym w krajobrazie są lasy. Największe obszary leśne znajdują się w północno-zachodniej części, stanowią one wschodnią część Puszczy Noteckiej. Ważnym elementem środowiska geograficznego są rzeki o charakterze nizinnym. Nad jedną z nich – Wełną – znajduje się rezerwat przyrody Słonawy.

Historia |

Człowiek pojawił się w okolicach dzisiejszych Obornik około 12 tysięcy lat temu. Osadnictwo historyczne na tym obszarze związane jest z pobliskim grodem wczesnośredniowiecznym i późniejszą kasztelanią Radzim, która jednak do końca XIII wieku straciła na znaczeniu, między innymi na korzyść rozwijających się Obornik.

Lokacji Obornik i powiązanej z nią fundacji klasztoru franciszkanów przez księcia Bolesława Pobożnego badacze doszukują się w XIII wieku. Z końca tego stulecia, a dokładniej z 1299 roku pochodzi pierwsza źródłowa wzmianka o Obornikach, dokument wystawiony w mieście przez Władysława Łokietka.

Źródłowe potwierdzenie praw miejskich Obornik znajduje się w dokumencie przechowywanym w toruńskim archiwum, pochodzącym z 1339 roku. Na pieczęci dokumencie znajduje się pierwszy wizerunek miejskiego herbu. Herb przedstawiał polskiego orła piastowskiego bez korony. Pierwszym znanym z imienia obornickim wójtem był Maciej. Oborniki rządziły się prawem magdeburskim.

Oborniki cieszyły się przychylnością między innymi króla Władysława Jagiełły, który wielokrotnie w nich przebywał i nadał miastu wiele przywilejów. W XIV–XVI wieku zbudowano murowany zamek starościński i trzy kościoły, z których jeden – farny, zachował się do dziś. W latach 1400–1466 w Krakowie uczyło się dziesięciu studentów z Obornik, między innymi Piotr Wedelicki (nadworny lekarz Zygmunta Starego). W roku 1458 miasto wystawia na wyprawę przeciwko Krzyżakom 15 pieszych.

Zamek obornicki wraz ze znaczną częścią miasta zostały doszczętnie zniszczone podczas tragicznego potopu szwedzkiego z lat 1655–1660. Nie ominęła Obornik wojna siedmioletnia 1756–63 oraz wydarzenia konfederacji barskiej 1768–70. W 1768 rozpoczęto budowę murowanego kościoła i klasztoru franciszkanów, na miejscu dawnych drewnianych.

Okres zaborów |

W roku 1793 Oborniki weszły w skład państwa pruskiego. Zaborca ustanowił Oborniki stolicą powiatu, obejmującego swym zasięgiem aż 224 miejscowości, w tym Rogoźno, Szamotuły, Wronki i Murowaną Goślinę. Mieszkańcy Obornik walczyli w powstaniach listopadowym i styczniowym, podczas Wiosny Ludów 1848, a także wspierali materialnie zbrojne wystąpienia powstańców. Do nastawionej patriotycznie szlachty ziemi obornickiej przybywali znakomici goście, tacy jak Adam Mickiewicz (Łukowo, Objezierze), Franciszek Mickiewicz (Łukowo, Rożnowo), Józef Ignacy Kraszewski czy Julian Ursyn Niemcewicz (Objezierze).

W XIX wieku miasto powoli rozwijało się gospodarczo. W 1879 roku Oborniki zyskały połączenie kolejowe z Poznaniem i Piłą, w 1897r. założono w mieście Spółdzielczy Bank Ludowy. W 1814 roku wybuchł duży pożar miasta. W 1879 roku przez miasto poprowadzono linię kolejową Poznań – Piła.

Poewangelicki kościół św. Józefa.

Na przełomie XIX i XX wieku wzniesiony został neogotycki kościół (przy ul.Lipowej), który został oddany do użytku dla zboru ewangelickiego (obecnie parafia pw. św. Józefa).

26 grudnia 1918 roku oborniczanie entuzjastycznie powitali jadącego do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego, a następnie wzięli udział w Powstaniu Wielkopolskim, które zakończyło się pełnym sukcesem. 4 stycznia 1919 r. miasto zostało oswobodzone w wyniku działań bojowych.

II wojna światowa |

Osobne artykuły: Kraj Warty, Wysiedlenia Polaków z Wielkopolski 1939–1941 i Heim ins Reich.

8 września 1939 roku, Oborniki zostały zajęte przez wojska niemieckie. W czasie wojny aktywnie działała w Obornikach podziemna organizacja harcerska Szare Szeregi, której komendant harcmistrz Jan Miękus został zgładzony w obozie koncentracyjnym Gross Rosen. Miasto zostało zdobyte przez Armię Czerwoną w nocy z 24 na 25 stycznia 1945 roku.

Okres powojenny |

26 stycznia 1945 powołano na burmistrza Mieczysława Łukanowskiego. W roku 1975 Oborniki znalazły się w województwie poznańskim i przestały być stolicą zlikwidowanego powiatu. W latach 1975–1998 administracyjnie należały do województwa poznańskiego. W efekcie przemian, w roku 1990 pierwszym demokratycznym burmistrzem wybrany został Julian Kubiak. 1 stycznia 1999 roku Oborniki stały się ponownie siedzibą powiatu.

Burmistrz Obornik w swoich insygniach miejskich ma wkomponowane herby rodów Abdank i Wedel oraz historyczny herb miasta z XIV wieku.

Demografia |

Piramida wieku mieszkańców Obornik w 2014 roku^[1].

Zabytki |

Kościół Świętego Krzyża.

Obornicki rynek został wytyczony w XIII wieku, a jego zabudowa pochodzi z XIX–XX wieku.

Zabytki chronione prawnie w mieście:

układ urbanistyczny, nr rej.: 545/49/A z 23.02.1956;

kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP – gotycka świątynia z przełomu XV/XVI wieku, przebudowany w 1814, jest tutejszą farą (ul. Kościelna 2);

kościół parafialny Świętego Krzyża, o budowie szachulcowej z 1766 (ul. Obrzycka);

kościół parafialny św. Józefa z 1901, początkowo ewangelicki, w 1945 przekazany katolikom (ul. Lipowa 10);

skrzydło dawnego klasztoru franciszkanów z 1768, po pożarze w 1993 roku w ruinie;

cmentarzysko ciałopalne ludności kultury łużyckiej IV–V EB – Ha C (1000/950 – 500 r. p.n.e.).

Gospodarka |

Ze względu na swoje położenie przy trasie krajowej DK11 miasto jest ośrodkiem skupiającym duże firmy. Przedsiębiorstwa w Obornikach zajmują się produkcją stolarki okiennej, mebli tapicerowanych, destylacją alkoholi oraz produkcją płyt warstwowych. Dawniej w mieście funkcjonowała również firma Meble Oborniki S.A..^{[potrzebny przypis]}

Edukacja |

Przedszkole nr 1 "Bajeczka”

Przedszkole nr 2

Przedszkole nr 4 "Bajka”

Przedszkole nr 5 "Kolorowe Nutki”

Przedszkole Publiczne zarządzane przez osobę prywatną "Zaczarowane Przedszkole"

Prywatne Przedszkole "Akademia Wiedzy i Zabawy"

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Wojska Polskiego

Szkoła Podstawowa nr 3 im. Adama Mickiewicza

Szkoła Podstawowa nr 4 im. UNICEF

Prywatna Szkoła Podstawowa im. Stanisława Wyspiańskiego

Niepubliczna Polsko-Angielska Szkoła Podstawowa im. Johna Deweya

Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego

Zespół Szkół im. gen. Tadeusza Kutrzeby

Kultura |

Instytucje kulturalne:

Obornicki Ośrodek Kultury

Miejska Biblioteka Publiczna w Obornikach

Dni Obornik są obchodzone w drugiej dekadzie czerwca^[5].

Sport |

Od 1922 roku działa w mieście klub piłki nożnej Sparta Oborniki. Największym sukcesem drużyny był udział w rozgrywkach III ligi w latach 2008-2010.

Religia |

Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej

W mieście działalność duszpasterską prowadzą:

kościół rzymskokatolicki – dekanat obornicki
- parafia Miłosierdzia Bożego
- parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny
- parafia Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej

kościół zielonoświątkowy
- zbór

zbór Świadków Jehowy^[6]

Transport |

Przez miasto prowadzi linia kolejowa Poznań – Piła ze stacjami kolejowymi Oborniki Wielkopolskie oraz Oborniki Wielkopolskie Miasto. Około 4 km na północny zachód od miasta znajduje się lądowisko Oborniki-Słonawy. W mieście funkcjonuje także komunikacja miejska.

Miasta partnerskie |

Lüchow

Herk-de-Stad

Nowojaworowsk

Kobuleti

Zobacz też |

Gmina Oborniki-Południe

Gmina Oborniki-Północ

Cmentarz żydowski w Obornikach

Łazienki Obornickie

Kolej Dahlmanna

Kolej cegielniana w Gołaszynie

Przypisy |

↑ ^a^b Oborniki polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.

↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2012 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2012-12-18, s. 103. ISSN 1734-6118. [dostęp 2013-09-30].

↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 56-57.

↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 175.

↑ Statut Miasta i Gminy Oborniki Rozdział II. pkt 6.

↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-08-04] .

Linki zewnętrzne |

Strona oficjalna

Cmentarzysko ciałopalne ludności kultury łużyckiej (1000/950–500 r. p.n.e.) w Obornikach

Oborniki w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VII: Netrebka – Perepiat. Warszawa 1886.

Oborniki w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska. Warszawa 1902.

[populacja2016-1] Oborniki polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.

[2] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2012 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2012-12-18, s. 103. ISSN 1734-6118. [dostęp 2013-09-30].

[3] Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 56-57.

[4] Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 175.

[5] Statut Miasta i Gminy Oborniki Rozdział II. pkt 6.

[6] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-08-04] .

搜尋此網誌