Mrthfx

Viggo Mortensen
Viggo Mortensen w 2010 roku
Imię i nazwisko	Viggo Peter Mortensen Jr.
Data i miejsce urodzenia	20 października 1958 Nowy Jork
Zawód	aktor, poeta, muzyk, fotograf, malarz, producent filmowy
Współmałżonek	Exene Cervenka (1987–1998; rozwód)
Lata aktywności	od 1984
Nagrody Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepszy filmowy zespół aktorski 2004 Władca Pierścieni: Powrót króla
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Viggo Peter Mortensen Jr.^[1][2][3] (ur. 20 października 1958^[4] w Nowym Jorku^[5]) – amerykański aktor teatralny i filmowy pochodzenia duńskiego^[6], a także poeta, fotograf, malarz i producent filmowy^[7].

Życiorys |

Wczesne lata |

Urodził się jako starszy syn Amerykanki Grace Gamble (z domu Atkinson) i Viggo Petera Mortensena Sr.^[8], duńskiego pochodzenia; jego rodzice spotkali się w Norwegii. Jego dziadek ze strony matki pochodził z Nowej Szkocji w Kanadzie, a rodzina jego babki ze strony matki była z Nowej Anglii^[9]. Jego rodzina przeniosła się do Wenezueli, a następnie do Danii i ostatecznie osiadła w Argentynie w prowincji Córdoba, w Chaco i Buenos Aires, gdzie uczęszczał do szkoły podstawowej i opanował biegle język hiszpański, podczas gdy jego ojciec zajmował się fermą drobiu i ranczem. Kiedy miał 11 lat, jego rodzice rozwiedli się i wrócił z matką do Nowego Jorku, gdzie spędził resztę swojego dzieciństwa. W 1976 roku ukończył Watertown High School w Watertown^[10].

Następnie studiował w St. Lawrence University w Canton w stanie Nowy Jork, zdobywając w 1980 tytuł licencjata na wydziale iberystyki i polityki. Później wyjechał do Europy i zamieszkał w Hiszpanii, Anglii i Danii, gdzie imał się różnych prac dorywczych, takich jak przewóz samochodem ciężarowym w Esbjerg czy sprzedażą kwiatów w Kopenhadze. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych zapoczątkował karierę aktorską.

Kariera |

Po kilku latach doświadczeń teatralnych w 1985 debiutował rolą farmera ze wspólnoty amiszów w thrillerze Petera Weira Świadek (Witness) z Harrisonem Fordem. Scena z jego udziałem w komedii romantycznej Woody’ego Allena Purpurowa róża z Kairu (The Purple Rose of Cairo, 1985) została w efekcie wycięta. W jednym z odcinków serialu NBC Policjanci z Miami (Miami Vice, 1987) pojawił się u boku Lou Diamonda Phillipsa.

Najbardziej znany jest z roli Aragorna w trzyczęściowej ekranizacji Władcy Pierścieni w reżyserii Petera Jacksona. Po czterech dniach zdjęć zastąpił wybranego wcześniej do tej roli Stuarta Townsenda, a przyjął ją tylko dzięki entuzjazmowi syna dla powieści Tolkiena. Część zarobionych za film pieniędzy przeznaczył na utworzenie wydawnictwa Perceval Press (nazwanego od imienia jednego z rycerzy Króla Artura), publikującego prace awangardowych artystów.

Życie prywatne |

8 lipca 1987 poślubił Christene „Exene” Cervenkę, z ktorą ma syna Henry’ego Blake’a (ur. 28 stycznia 1988). Jednak w roku 1992 doszło do separacji, a w 1997 do rozwodu. W 2009 roku związał się z hiszpańską aktorką Ariadną Gil^[11].

Filmografia |

• 
  1985: Świadek (Witness) jako Moses Hochleitner
  
  

  
  

  Mortensen na premierze filmu Droga w 2009 roku na Festiwalu Filmowym w Toronto
  

  
  
  
  


• 
  1990: Młode strzelby II (Young Guns II) jako John W. Poe


• 
  1990: Teksańska masakra piłą mechaniczną III (Leatherface: The Texas Chainsaw Massacre III) jako Tex


• 
  1991: Indiański biegacz (The Indian Runner) jako Frank Roberts


• 
  1993: Życie Carlita (Carlito's Way) jako Lalin


• 
  1993: Amerykański łowca (The Young Americans) jako Frazer


• 
  1993: Amerykański Yakuza (American Yakuza) jako Nick Davis/David Brandt


• 
  1993: Rubin z Kairu (Ruby Cairo) jako Johnny Faro


• 
  1993: Ewangelia według Harry’ego (The Gospel According to Harry) jako Wes


• 
  1995: Armia Boga (The Prophecy) jako Lucyfer


• 
  1995: Karmazynowy przypływ (Crimson Tide) jako porucznik Peter (Weps) Ince


• 
  1996: Tunel (Daylight) jako Roy Nord


• 
  1996: Portret damy (The Portrait of a Lady) jako Caspar Goodwood


• 
  1996: Biały aligator (Albino Alligator) jako Guy Foucard


• 
  1997: G.I. Jane jako sierżant John Urgayle


• 
  1997: Znikający punkt (Vanishing Point) jako Jimmy Kowalski


• 
  1997: La Pistola de mi Hermano jako Juanito


• 
  1998: Psychol (Psycho) jako Sam Loomis


• 
  1998: Morderstwo doskonałe (A Perfect Murder) jako David Shaw


• 
  1999: Spacer po księżycu (A Walk on the Moon) jako Walker Jerome


• 
  2000: 28 dni (28 Days) jako Eddie Boone


• 
  2001: Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia (The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring) jako Aragorn


• 
  2002: Władca Pierścieni: Dwie wieże (The Lord of the Rings: The Two Towers) jako Aragorn


• 
  2003: Władca Pierścieni: Powrót króla (The Lord of the Rings: The Return of the King) jako Aragorn
  


• 
  2004: Hidalgo – ocean ognia (Hidalgo) jako Frank T. Hopkins


• 
  2005: Historia przemocy (A History of Violence) jako Tom Stall/Joey Cusack


• 
  2006: Kapitan Alatriste (Alatriste) jako kapitan Alatriste


• 
  2007: Wschodnie obietnice (Eastern Promises) jako Nikołaj Łużyn


• 
  2008: Appaloosa jako Everett Hitch


• 
  2008: Good jako Halder


• 
  2009: Droga (The Road) jako ojciec


• 
  2011: Niebezpieczna metoda (A Dangerous Method) jako Zygmunt Freud
  


• 
  2012: Todos tenemos un plan jako Agustín / Pedro


• 
  2012: W drodze (On the Road) jako Old Bull Lee / William S. Burroughs


• 
  2014: Ze mną nie zginiesz (Loin des hommes) jako Daru


• 
  2014: Jauja jako Gunnar Dinesen


• 
  2014: Rozgrywka (The Two Faces of January) jako Chester


• 
  2016: Captain Fantastic jako Ben


• 
  2018: Green Book jako Frank „Tony Wara” Vallelonga

Dyskografia |

• 1994: Don't Tell Me What to Do
  


• 1997: One Less Thing to Worry About
  


• 1998: Recent Forgeries
  


• 1999: The Other Parade
  


• 1999: One Man’s Meat
  


• 1999: Live at Beyond Baroque
  


• 2003: Pandemoniumfromamerica
  


• 2004: Live at Beyond Baroque II
  


• 2004: Please Tomorrow
  


• 2004: This, That, and The Other
  


• 2005: Intelligence Failure
  


• 2006: 3 Fools 4 April
  


• 2007: Time Waits for Everyone
  


• 2008: At All
  


• 2010: Canciones de Invierno
  


• 2011: Reunion
  


• 2013: Acá
  

Przypisy |

Bibliografia |

• 
  Viggo Mortensen w bazie IMDb (ang.)
  


• 
  Viggo Mortensen w bazie Filmweb
  


• 
  Viggo Mortensen w bazie Notable Names Database (ang.)
  


• 
  Perceval Press Strona wydawnictwa Mortensena (ang.)
  


• 
  www.brego.net/viggo/ Informacje nt. działalności artystycznej i politycznej Mortensena (ang.)