Bąk zwyczajny Zobacz też | Przypisy | Bibliografia | Linki zewnętrzne | Menu...


CzaplowatePtaki AfrykiPtaki Europy


ptakaczaplowatychEurazjiAfrykęEurazjiAfrycePolsce


































































Bąk zwyczajny


Botaurus stellaris[1]
(Linnaeus, 1758)


Bąk zwyczajny

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce
Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki
Podgromada

Neornithes
Nadrząd

neognatyczne

Rząd

pelikanowe

Rodzina

czaplowate

Rodzaj

Botaurus

Gatunek

bąk zwyczajny

Synonimy


  • Ardea stellaris Linnaeus, 1758[2]


Podgatunki



  • B. stellaris stellaris (Linnaeus, 1758)


  • B. stellaris capiensis (Schlegel, 1863)


Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Status iucn3.1 LC pl.svg
najmniejszej troski








Odgłosy wydawane przez bąka



Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.




Bąk zwyczajny (Botaurus stellaris) – gatunek dużego wędrownego ptaka wodnego z rodziny czaplowatych (Ardeidae), zamieszkujący północną część Eurazji (podgatunek nominatywny) i Afrykę południową (B. s. capiensis). Zimuje na południu Eurazji i w Afryce. W Europie Zachodniej i Południowej gatunek osiadły. Przeloty w III–IV i IX–XI. W Polsce bardzo nielicznie lęgowy i nielicznie zimujący nad wodami śródlądowymi.




Podgatunki 

Wyróżniono dwa podgatunki:




  • bąk zwyczajny (B. s. stellaris)


  • bąk przylądkowy[4] (B. s. capensis)




Cechy gatunku 

Brązowy, z ciemnymi i jasnymi plamkami, co zapewnia mu doskonały kamuflaż w trzcinach. Samica i samiec nie różnią się upierzeniem. Wierzch głowy, pióra czuciowe i bok szyi w dół od dzioba czarne. Gdy jest zaniepokojony, przybiera charakterystyczną pozę z szyją pionowo wyciągniętą ku górze, co ma go jeszcze lepiej maskować w trzcinie. Postawę tę potrafią już wykonywać dwu- lub trzytygodniowe pisklęta. Wydaje charakterystyczne buczenie, które bardziej przypomina ryk wołu niż ptaka. Rzadko można go zobaczyć, bo zwykle schowany jest dobrze w trzcinach dlatego długo szukano sposobu wydawania specyficznego głosu. Wielkości czapli siwej. Rzadko lata, ale jeśli wznosi się w powietrze to cicho jak sowa z szyją wygiętą w literę S oraz szerokimi i zaokrąglonymi skrzydłami.

Wymiary średnie

dł. ciała ok. 70–80 cm[5]
rozpiętość skrzydeł 125–135 cm[5]
masa ciała ok. 1000–2000 g.


Biotop 

Zbiorniki wodne z szerokimi szuwarami: naturalne jeziora, stawy hodowlane, glinianki, starorzecza, podmokłe trzcinowiska.


Gniazdo 

W szuwarach lub trzcinach, nie tworzy kolonii. Stanowi je sterta nieporządnie poukładanych kawałków trzcin opartych o dłuższe pędy.




Bąk w locie, samica, Illmitz (Austria)




Jaja 

Wyprowadza zazwyczaj jeden lęg w roku, w zniesieniu 3 do 6 oliwkowobrązowych jaj w kwietniu lub maju. Wiele samców jest poligamicznych. Samce w okresie godowym wydają charakterystyczny głos przypominający ryk krowy, który wzmacniają używając przełyku jako rezonatora. Ten krótki słyszany jak czkawka odgłos kończy się dźwięcznym „prumb” powtarzanym 4–6 razy.


Wysiadywanie i dorastanie 

Jaja wysiadywane są przez okres 25–26 dni, w wysiadywaniu uczestniczą także samce, choć rzadko. Pisklęta opuszczają gniazdo po 4–5 tygodniach wychowywane głównie przez matkę. Są bardzo ruchliwe, dziobią wszystko w pobliżu gniazda. Po 2 tygodniach w razie niebezpieczeństwa opuszczają już gniazdo i chowają się w trzcinach. Samiec w tym czasie przebywa z dala od rodziny. Młode upierzone podobnie jak osobnik dorosły – na żółtym lub brązowym tle znajdują się ciemnobrązowe plamki.


Pożywienie 


Ryby, płazy i inne zwierzęta wodne m.in. większe owady i ich larwy czy drobne ryby, na które poluje zazwyczaj w nocy.


Ochrona 

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[6]. Zagrożeniami dla niego są melioracja rozlewisk i regulacja rzek na obszarach lęgowych oraz niszczenie trzcinowisk.



Zobacz też |



  • fauna Polski


  • ptaki Polski.



Przypisy |




  1. Botaurus stellaris, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).


  2. Eurasian Bittern (Botaurus stellaris) (ang.). IBC The Internet Bird Collection. [dostęp 13 grudnia 2010].


  3. Botaurus stellaris. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).


  4. Nazwa polska za: Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Ardeidae Leach, 1820 – Herons, Bitterns. W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 13 grudnia 2010].


  5. ab P. Sterry, A. Cleave, A. Clements, P. Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Horyzont, 2002, s. 42–43. ISBN 83-7311-341-X.


  6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r. poz. 1348).





Botaurus stellaris



Bibliografia |


  • Karel, Stastny: Ptaki wodne. Warszawa: Delta, 1993. ISBN 83-85817-10-7.


Linki zewnętrzne |


  • opis bąka na stronie ptaki.info



Popular posts from this blog

Can't compile dgruyter and caption packagesLaTeX templates/packages for writing a patent specificationLatex...

Schneeberg (Smreczany) Bibliografia | Menu...

Hans Bellmer Spis treści Życiorys | Upamiętnienie | Przypisy | Bibliografia | Linki zewnętrzne |...