Mrthfx

Kapusta warzywna głowiasta
Kapusta głowiasta biała
Systematyka[1]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	różowe
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	kapusta
Gatunek	kapusta warzywna
Nazwa systematyczna
Brassica oleracea L. var. capitata L. Sp. pl. 2:667. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Główki kapusty głowiastej

Główka kapusty i jej przekrój

Plantacja kapusty głowiastej

Kapusta warzywna głowiasta, popularnie nazywana kapustą głowiastą (Brassica oleracea L. var. capitata L.) – odmiana kapusty warzywnej^[2]. Jest to roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych. Nie występuje w stanie dzikim, jedynie w uprawie.

Morfologia |

Pokrój

Wytwarza zwartą, pojedynczą głowę, okrytą liśćmi. Wewnątrz tworzą ją liście płonne.

Łodyga

Skrócony pęd tworzy razem z liśćmi głowę. Odmiany wczesne mają mniejsze główki i bardziej luźne liście. Odmiany późne tworzą głowy większe, bardziej zbite, czasami nalot woskowy.

Kwiaty

Kwiatostan groniasty, kwiaty żółte, po zapłodnieniu tworzy się owoc – łuszczyna, a w niej kilka sztuk nasion.

Zmienność |

Wyróżniano dawniej kilka form:

• kapusta głowiasta biała (B. oleracea var. capitata f. alba) – zewnętrzne liście są zielone, jest szerzej rozpowszechniona.


• kapusta głowiasta czerwona (B. oleracea var. capitata f. rubra) – jej liście zawierają antocyjany, co nadaje jej ciemny czerwonofioletowy kolor.


• 
  B. oleracea var. conica DC.

Według nowszych ujęć taksonomicznych są to tylko synonimy tej samej odmiany^[2].

Cechy odmianowe |

Najważniejsze cechy odmianowe:

• długość okresu wegetacji (od sadzenia rośliny do zbioru)
  
  
  
  • wczesne 60-90 dni;
  
  
  • średnio wczesne 100-120 dni;
  
  
  • średnio późne 120-140 dni;
  
  
  • późne > 140 dni
  
  
  
  


• kształt głowy:
  
  
  
  • kuliste;
  
  
  • kuliste spłaszczone;
  
  
  • stożkowate;
  
  
  • jajowate
  
  
  
  


• twardość głów (im odmiana wcześniejsza tym bardziej luźna):
  
  
  
  • bardzo luźne;
  
  
  • luźne;
  
  
  • średnio twarde;
  
  
  • twarde;
  
  
  • bardzo twarde
  
  
  
  

Wymagania |

• rozsada wrażliwa na chłody


• optymalne temperatury 15 – 20°C


• klimat umiarkowany i wilgotny (podgórski i nadmorski)


• gleby żyzne pH 7,2 – 7,8


• wysokie zapotrzebowanie na wodę


• roślina światłolubna

Zastosowanie |

Jest uprawiana jako warzywo. Często jest kiszona. Znana już w starożytnym Rzymie.

Wpływ na zdrowie |

W kapuście występuje szereg związków zwanych glukozynolnami oraz produkty ich rozkładu izotiocyjaniany będące czynnikiem czynnikiem chemoprewencyjnym: sulforafan, indolo-3-karbinol, izotiocyjanian allilu, askorbigen, glukobrassycyna, izotiocyjanian fenyloetylu, synigryna, 3,3’-diindolilometan oraz mające szereg działań prozdrowotnych^[3].

Zobacz w Wikibooks publikację Uprawa kapusty

Przypisy |