Aleja Wyzwolenia w Warszawie Opis | Przypisy | Menu...
Ulice w WarszawieŚródmieście (Warszawa)
ŚródmieściuWarszawyNa RozdrożuZbawicielaulicy NowowiejskiejOsi StanisławowskiejZamku UjazdowskiegorosyjskiegoLitewskiego Pułk LejbgwardiiPierwszej Kompanii KadrowejII wojny światowejoś stanisławowskąEleonory SekreckiejMDM LatawiecTrasy Łazienkowskiejplacu Na Rozdrożuosi stanisławowskiejZamek Ujazdowskiulicy NowowiejskiejStacji Filtrówplacu Na RozdrożuTrasy Łazienkowskiej
Warszawa | |||||||||||||||||||||
aleja | |||||||||||||||||||||
Wyzwolenia | |||||||||||||||||||||
Śródmieście | |||||||||||||||||||||
Aleja Wyzwolenia, widok w kierunku zachodnim | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy aleja Wyzwolenia | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski aleja Wyzwolenia | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego aleja Wyzwolenia | |||||||||||||||||||||
52°13′11,0″N 21°01′15,0″E/52,219722 21,020833 |
Aleja Wyzwolenia – ulica w Śródmieściu Warszawy. Łączy dwa place: Na Rozdrożu i Zbawiciela.
Opis |
Ulica stanowi historycznie część ulicy Nowowiejskiej, ukształtowanej jako fragment Osi Stanisławowskiej, założenia urbanistycznego z II poł. XVIII wieku. Ulica, nazywana pierwotnie Drogą Królewską, biegła od Zamku Ujazdowskiego do wsi Wielka Wola[1]. Przed 1875 po południowej stronie ulicy wybudowano koszary dla rosyjskiego Litewskiego Pułk Lejbgwardii[1].
W grudniu 1933 ulicy nadano nazwę al. 6 Sierpnia[2]. Upamiętniała ona wymarsz w 1914 Pierwszej Kompanii Kadrowej[1].
Podczas II wojny światowej zabudowa tego odcinka ulicy została niemal kompletnie zniszczona. Wzdłuż przemianowanej w styczniu 1946[3] (według innego źródła w marcu 1949)[2] na aleję Wyzwolenia ulicy powstało nowe założenie, wykorzystujące historyczną oś stanisławowską. Według projektu Eleonory Sekreckiej powstało w latach 1949–1955 osiedle mieszkaniowe o charakterystycznej nazwie MDM Latawiec, pochodzącej od jego kształtu widzianego z lotu ptaka, z szerokimi pasami zieleni pomiędzy jezdnią a budynkami. Od alei wyprowadzone są cztery ulice, tworzące razem całość założenia z położonymi na tyłach głównych budynków szkołami i przedszkolami.
Ostateczne zamknięcie kształtu alei Wyzwolenia nastąpiło wraz z budową Trasy Łazienkowskiej, kiedy od strony przebudowanego na złożony węzeł drogowy placu Na Rozdrożu wzniesiono dwa budynki mieszkalne.
Aleja Wyzwolenia, mimo przekształceń urbanistycznych, zachowała układ i charakter fragmentu osiemnastowiecznej osi stanisławowskiej – jej oś wskazuje Zamek Ujazdowski, zaś w kierunku zachodnim widoczna jest daleka perspektywa ulicy Nowowiejskiej, zamknięta dopiero terenem odległej Stacji Filtrów.
Ze względu na układ placu Na Rozdrożu dojazd do alei od jego strony jest możliwy tylko z jednego ze zjazdów z Trasy Łazienkowskiej.
Przypisy |
↑ abc Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 256.
↑ ab Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 377. ISBN 83-86619-97X.
↑ Jan Górski: Odbudowa Warszawy. Wybór dokumentów i materiałów. Tom 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 260.