Rudolf Modrzejewski Spis treści Życie rodzinne | Kariera | Upamiętnienie | Kariera w datach |...
Amerykańscy inżynierowiePolscy inżynierowie budownictwaDoktorzy honoris causa Politechniki LwowskiejUrodzeni w 1861Zmarli w 1940Przedsiębiorcy polonijni w Stanach ZjednoczonychPrzedstawiciele nauk technicznych polskiego pochodzeniaLudzie urodzeni w Bochni
27 stycznia1861Bochni26 czerwca1940Los Angeleslinii kolejowychmostówHeleny ModrzejewskiejGustawa ZimajeraUSAObywatelstwoparyskiejGeorge S. MorisonaChicagodoktoratMedal Franklinainżynierlinii kolejowychmostówAmeryki Północnejmostu Golden GateSan Francisco
| ||
Data i miejsce urodzenia | 27 stycznia 1861 Bochnia | |
Data i miejsce śmierci | 26 czerwca 1940 Los Angeles |
Rudolf Modrzejewski lub Ralph Modjeski (ur. 27 stycznia 1861 w Bochni, zm. 26 czerwca 1940 w Los Angeles) – polski[1] i amerykański inżynier, budowniczy linii kolejowych i mostów, pionier w budownictwie mostów wiszących.
Spis treści
1 Życie rodzinne
2 Kariera
3 Upamiętnienie
4 Kariera w datach
5 Wybrane projekty
6 Wybrane publikacje
7 Przypisy
8 Bibliografia
9 Linki zewnętrzne
Życie rodzinne |
Był synem polskiej pary aktorskiej Heleny Modrzejewskiej i Gustawa Zimajera. Kiedy Rudolf miał 6 lat, ojciec, który wcześniej rozstał się z Heleną, porwał go i przez 3 lata trzymał w ukryciu. W wieku piętnastu lat Rudolf wraz z matką emigrował do USA. Obywatelstwo amerykańskie uzyskał podczas studiów w paryskiej École nationale des ponts et chaussées (Państwowej Szkole Dróg i Mostów), w 1883. Za pierwszym podejściem w 1880 roku nie udało mu się zdać egzaminów wstępnych (zajął 27. lokatę, a wolnych miejsc było 25). Zamierzał wówczas zostać pianistą – za młodu uczył się z Ignacym Janem Paderewskim. Ostatecznie został jednak przyjęty na tę prestiżową uczelnię rok później[2]. We Francji używał oficjalnie nazwiska Ralph Modjeski, skracając trudne do wypowiedzenia nazwisko Modrzejewski i czyniąc je łatwiejszym w artykulacji dla ludzi zachodu. Nigdy nie zerwał jednak swoich kontaktów z Polską – dużo pisał po polsku i zawsze podkreślał swoje pochodzenie. Korespondencję w języku polskim kierowaną do kraju zawsze podpisywał pełnym polskim nazwiskiem Rudolf Modrzejewski. 28 grudnia 1885 roku wziął ślub z Felicją Benda w polskim kościele katolickim w Nowym Jorku. Mieli trójkę dzieci: Feliksa, Marylę i Karola[3]. W 1933 roku małżonkowie rozwiedli się po trwającej latami separacji. Jeszcze w tym samym roku Modrzejewski poślubił Mary T. Giblin, swoją dotychczasową kochankę[potrzebny przypis].
Kariera |
Do USA wrócił z Paryża – ukończywszy tam studia z wyróżnieniem – w 1885 i podjął pracę inżyniera najpierw pod okiem konstruktora, „ojca budownictwa mostów amerykańskich”, George S. Morisona. W 1893 założył w Chicago własne biuro projektowe (istniejące do dziś pod nazwą Modjeski & Masters, po dołączeniu do niej w 1924 Franka M. Mastersa). W 1911 otrzymał doktorat inżynierii w Illinois State University, w 1922 Medal Franklina, w 1929 roku złoty John Fritz Medal.
Światowej sławy inżynier, budowniczy linii kolejowych i mostów. Pionier w budownictwie mostów wiszących. Zbudował prawie 40 mostów na największych rzekach Ameryki Północnej. Odegrał znaczącą rolę jako wychowawca następnych pokoleń amerykańskich konstruktorów i budowniczych mostów. Był pionierem praktycznego zastosowania w budowie mostów wiszących sprężystych stalowych pylonów, zamiast stosowanych wcześniej murowanych wież[4] Ciężar mostów według tej konstrukcji w znacznej mierze wisiał nad wodą zamiast opierać się na podporach. Przy okazji 75 urodzin Modrzejewskiego w 1936 wartość zbudowanych przez niego mostów oszacowano na 200 mln dolarów[5]. Jego uczniem był m.in. twórca słynnego mostu Golden Gate w San Francisco – Joseph B. Strauss.
Upamiętnienie |
- W marcu 2008 r. imieniem Rudolfa Modrzejewskiego nazwano most Fordoński w Bydgoszczy[6].
- Konstruktor jest także patronem Zespołu Szkół Geodezyjno-Drogowych w Poznaniu[7].
Kariera w datach |
- 1882-1885 – studia w École nationale des ponts et chaussées w Paryżu, którą kończy z wyróżnieniem,
- 1885 – asystent konstruktora mostów – George’a S. Morisona,
- 1893 – własne biuro konstrukcyjne w Chicago,
- 1902 – 1905 -przedsiębiorstwo Noble&Modejski realizuje projekt mostu w Thebes dla Southern Illinois and Missouri Company gdzie po raz pierwszy na tak dużą skalę używa do budowy przęseł betonu[8]
- 1903 – prasa amerykańska uznaje Rudolfa Modrzejewskiego za najwybitniejszego specjalistę w dziedzinie budowy mostów, zostaje uznany przez stowarzyszenie techniczne ASCE za inżyniera roku,
- 1911 – tytuł doktora inżynierii Uniwersytetu Stanu Illinois,
- 1913 – rozprawa naukowa o projektowaniu wielkich mostów,
- 1922 – medal Instytutu im. B. Franklina w Filadelfii,
- 1929 – R. Modrzejewski zostaje laureatem John Fritz Gold Medal, najwyższego amerykańskiego odznaczenia w dziedzinie inżynierii,
- 1929 – doktorat honoris causa Politechniki Lwowskiej.
Wybrane projekty |
W sumie na amerykańskich rzekach Modrzejewski wybudował ponad 30 mostów w tym m.in.:
Thebes Bridge na Missisipi, Thebes, Illinois (1904),
McKinley Bridge (1910),
Cherry Street Highway Bridge (1912),
Harahan Bridge w Memphis (1916),
Quebec Railway w Kanadzie (1917),
Benjamin Franklin Bridge w Filadelfii (1926),
Ambassador Bridge w Detroit (1929),
Mid-Hudson Bridge w Pougkeepsie (1930),- Huey P. Long w Nowym Orleanie (1936),
San Francisco-Oakland Bay Bridge łączący San Francisco z Oakland poprzez Zatokę San Francisco (1936),
Blue Water Bridge łączący Port Huron (Michigan, USA) z Sarnia (Ontario, Kanada) (1938).
Wybrane publikacje |
Modrzejewski zajmował się również teorią budownictwa mostowego. W Stanach Zjednoczonych opublikował na ten temat wiele książek i artykułów w tym m.in. klasyczną pozycję na ten temat poświęconą projektowaniu mostów. Wybrane publikacje:
- Ralph Modjeski, St. Louis Electric Bridge Co, „The McKinley Bridge: Across the Mississippi River”, H. C. Sherman, 1919.
- Ralph Modjeski, Frank M. Masters, Engineers. (New York, N.Y.), Ralph Modjeski, Frank M. Masters, Harrisburgh Bridge Company, „Market Street Bridge Over the Susquehanna River, Harrisburgh, Pennsylvania: Preliminary Report on Reconstruction”, The Firm, 1924.
- Ralph Modjeski, Frank Milton Masters, The Louisville municipal bridge over the Ohio river between Louisville, Kentucky and Jeffersonville, Indiana, Uniwersytet Michigan.
- Ralph Modjeski, Masters & Chase, Engineers, Ralph Modjeski, „Tacony-Palmyra Bridge Over the Delaware River Between Philadelphia, Penna. & Palmyra, N.J.:Preliminary Report to the Tacony-Palmyra Bridge Co”, The Firm.
- Ralph Modjeski, „To the Joint Pacific Highway-Columbia Bridge Committee of Portland and Vancouver Commercial Clubs: A Report with Plans and Estimates for the Proposed Bridge Across the Columbia River Between Portland, Oregon, and Vancouver, Washington”, Author, 1912.
- Ralph Modjeski, „A Report to the Mayor and City Council with Plans and Estimates for the Proposed Bridge Across the Willamette River at Portland, Oregon”, Author, 1908.
Przypisy |
↑ Ralph Modjeski hasło w encyklopedii Brytannica.
↑ Mosty Ameryki. Historia Rudolfa Modrzejewskiego - odcinek 1 - Telemagazyn.pl, www.telemagazyn.pl [dostęp 2018-07-14] (pol.).
↑ Richard Weingardt: Engineering legends: great American civil engineers: 32 profiles of Inspiration and Achievement. American Society of Civil Engineers, 2005, s. 60. ISBN 978-0-7844-0801-8. [dostęp 2011-11-03].
↑ MaciejM. Iłowiecki MaciejM., Dzieje nauki polskiej, Warszawa: wyd. Interpress, 1981, s. 200, ISBN 83-223-1876-6, OCLC 830296583 .
↑ Ralf Modrzejewski obchodził swe 75-lecie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 25 z 1 lutego 1936.
↑ Most Fordoński otrzyma imię Rudolfa Modrzejewskiego. [dostęp 2009-04-25].
↑ Zespół Szkół Geodezyjno-Drogowych – Liceum Ogólnokształcące, Technikum, ZSZ, Szkoła Policealna – O szkole.
↑ JózefJ. Głomb JózefJ., Człowiek z pogranicza epok, Katowice: Wyd. Śląsk, 1981, ISBN 83-216-0165-0, OCLC 69452407 .
Bibliografia |
- JózefJ. Głomb JózefJ., Człowiek z pogranicza epok, Katowice: Wyd. Śląsk, 1981, ISBN 83-216-0165-0, OCLC 69452407 .
plik PDF W.F. Durand, Biografical memoir of Ralph Modjeski, National Academy of Science of USA, 1944.- MaciejM. Iłowiecki MaciejM., Dzieje nauki polskiej, Warszawa: wyd. Interpress, 1981, s. 200, ISBN 83-223-1876-6, OCLC 830296583 .
Linki zewnętrzne |
- Wielkie mosty Ameryki
- Rudolf Modrzejewski, czyli Ralph Modjeski
- Resume
- strona Modjeski & Masters Inc.
Rudolf Modrzejewski {1861–1940}
Kontrola autorytatywna (osoba):
ISNI: 0000 0000 2668 5918
VIAF: 33406435
ULAN: 500337309
LCCN: n84168542
GND: 1025873343
Open Library: OL2384217A
- WorldCat