Mrthfx

Roździeń
— Osiedle / dzielnica Katowic —
Roździeń na starej pocztówce
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Katowice
Położenie na mapie Katowic Roździeń
Położenie na mapie Polski Roździeń
Położenie na mapie województwa śląskiego Roździeń
50°15′58″N 19°05′09″E/50,266111 19,085833
Portal Polska

Herb z około 1930 roku

Herb po 1930 roku

Tablica pamiątkowa na fasadzie budynku Szkoły Podstawowej nr 45 im. K. Makuszyńskiego przy ul. J. Korczaka 11

Roździeń (niem. Rosdzin) – obecnie część jednostki pomocniczej Szopienice-Burowiec.

Nazwa |

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy nazwa wywodzi się od polskiego określenia rozdziału, rozdzielenia^[1]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą nazwę wymienia Rozdzien podając jej znaczenie Geteilter, absgetrennter Ort czyli w języku polskim Podzielona, rozdzielona miejscowość^[1]. Nazwa została później fonetycznie zgermanizowana na Rosdzin^[1] i utraciła swoje pierwotne znaczenie. Do nazwy nawiązuje herb miejscowości ukazujący dwa ule.

Historia |

Wieś Roździeń i sąsiadująca z nią wieś Szopienice powstały ok. XIII wieku, a pierwsza wzmianka na ich temat to akt darowizny z 1360 roku, kiedy to książę raciborski Mikołaj II opawski podarował obie wsie Ottonowi z Pilicy^[2].

W dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21 lutego 1517 roku wieś została wymieniona jako Rozdien^[3].

W 1546 roku powstała w Roździeniu pierwsza duża kuźnica w tej części Europy. Z Roździenia pochodzi też pierwszy polski i jeden z pierwszych podręczników metalurgicznych Europy, autorstwa śląskiego kuźnika Walentego Roździeńskiego pt. Oficcina ferraria abo hutá i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego (wydana w Krakowie w 1612 roku).

W pierwszej połowie XIX wieku w Roździeniu powstała huta żelaza „Dietrich” (w miejscu dawnej Kuźnicy Roździeńskiej, w rejonie obecnego skrzyżowania ul. Obrońców Westerplatte, ul. Bednarskiej i ul. Morawa).

W 1885 roku Roździeń liczył 4782 mieszkańców.

W 1901 roku ewangelicy wznieśli w Roździeniu kościół. W 1910 roku w miejscowości erygowano parafię ewangelicko-augsburską.

Mimo iż Szopienice i Roździeń przez stulecia miały tych samych właścicieli i leżały w bezpośrednim sąsiedztwie, ich połączenie administracyjne nastąpiło dopiero w 1934 roku pod wspólną nazwą Szopienice. W 1951 roku nadano Szopienicom prawa miejskie, a w 1960 roku wcielono do Katowic.

Bibliografia |

• Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993. ISBN 83-85831-35-5.


• Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna Artur, 1996, s. 218–227. ISBN 83-905115-0-9.

Przypisy |

Zobacz też |

• Emanuel Wilczok


• Roździeń (miesięcznik)


• Miesięcznik Roździeński


• Ulica Herberta Bednorza w Katowicach


• Ulica Józefa Hallera w Katowicach


• Ulica Janusza Korczaka w Katowicach

p • d • e Historyczne dzielnice, osady i kolonie Katowic Bederowiec Borki Boże Dary Brynów Burowiec Cegielnia-Murcki Dąb Dąbrowa Dąbrówka Mała Dobra Myśl Dolina Trzech Stawów Drajok Drugie Szopienice Hamerla Janów Jaźwce Józefowiec Karbowa Katowicka Hałda Kokociniec Kolonia Agnieszka Kolonia Alfred Kolonia Amandy Kolonia Bagno Kolonia robotnicza kopalni „Wujek” (w Załęskiej Hałdzie) Kolonia Dwunastu Apostołów Kolonia Hegenscheidta Kolonia Huta Arnold Kolonia Kamionka Kolonia Morawa Kolonia Norma Kolonia Pniaki Kolonia Wilhelmina Kolonia Wysockiego Kolonia Zuzanna Kopaniny Kuźnica Bogucka Ligota Muchowiec Nikiszowiec Nowa Ligota Nowy Czekaj Obroki Ochojec Panewniki Panewniki Nowe Panewniki Stare Piotrowice Roździeń Siągarnia Sośnina Stara Ligota Stary Czekaj Stary Tartak Szabelnia Szadok Szopienice Uthyman Wełnowiec Wymysłów Zadole Załęska Hałda Załęże Zaopusta Portal:Katowice