Powiat leżajski Spis treści Podział administracyjny | Demografia | Historia | Sąsiednie powiaty |...


Powiat leżajski


Polscewojewództwo podkarpackie1999reformy administracyjnejLeżajskPiramida wieku powiat lezajski.pngDębnoGiedlarowaSarzynaWierzawiceJelnaKuryłówkaOżannaRzuchówWywłokaLuchówzaboru austriackiegocyrkułówzaborze austriackimLeżajsk1 stycznia1956województwie rzeszowskimgromadgmin29 września1954PRL1 stycznia1956osiedleSarzyna1 stycznia19731974gminę Ruda Łańcuckagminę Nowa Sarzyna1 czerwca1975gminy Krzeszówwojewództwa tarnobrzeskiego2 lipca1976Brzóza KrólewskaGiedlarowaWola Żarczycka1 września1977gmina Krzeszów1 października19821 stycznia1992gminę miejsko-wiejskąNowa Sarzynareformą administracyjną1999województwie podkarpackim1975gminę Krzeszówpowiecie niżańskim1956BystreKrzeszówpowiecie rzeszowskimWólka Niedźwiedzka



























































Powiat leżajski






powiat












Herb

Flaga

Herb

Flaga


Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

TERYT
3.18.24.08.00.0
Siedziba

Leżajsk

Starosta

Marek Śliż
Powierzchnia
583,01 km²
Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


69 588[1]
• gęstość
119,2 os./km²

Urbanizacja
29,75%

Tablice rejestracyjne
RLE

Adres urzędu:
ul. Kopernika 8
37-300 Leżajsk
Szczegółowy podział administracyjny
















Plan powiatu leżajskiego
Liczba gmin miejskich
1
Liczba gmin miejsko-wiejskich
1
Liczba gmin wiejskich
3


Położenie na mapie województwa
PPA podkarpackie lezajski.svg


Położenie na mapie Polski


Mapa lokalizacyjna Polski

Powiat leżajski

Powiat leżajski





50°16′N 22°26′E/50,266667 22,433333

Strona internetowa

Portal Portal Polska



Dystrykt leżajski na mapie Królestwa Galicji


Powiat leżajski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Leżajsk.




Spis treści






  • 1 Podział administracyjny


    • 1.1 Gminy miejskie


    • 1.2 Gminy miejsko-wiejskie


    • 1.3 Gminy wiejskie


    • 1.4 Miasta




  • 2 Demografia


  • 3 Historia


  • 4 Sąsiednie powiaty


  • 5 Przypisy





Podział administracyjny |


W skład powiatu wchodzą:



Gminy miejskie |


  • Leżajsk


Gminy miejsko-wiejskie |


  • Nowa Sarzyna


Gminy wiejskie |



  • Grodzisko Dolne

  • Kuryłówka

  • Leżajsk



Miasta |



  • Leżajsk

  • Nowa Sarzyna



Demografia |


Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):













































  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem
69 251
100
35 068
50,64
34 183
49,36
Miasto
20 736
29,94
10 797
15,59
9939
14,35
Wieś
48 515
70,06
24 271
35,05
24 244
35,01













  • Piramida wieku mieszkańców powiatu leżajskiego w 2014 roku[1].


Piramida wieku powiat lezajski.png



Historia |


Leżajsk został po raz pierwszy siedzibą starostwa w 1424 roku. W latach 1433 – 1772 było to starostwo niegrodowe i obejmowało osady: Leżajsk, Dębno, Giedlarowa, Sarzyna, Wierzawice, Jelna, Kuryłówka, Ożanna, Rzuchów, Siedlanka, Wywłoka, Luchów, Płoin[2].
W latach 1775-1782 w ramach cyrkułu pilzneńskiego zaboru austriackiego funkcjonował dystrykt leżajski[3].
W 1855 roku w ramach cyrkułów w zaborze austriackim utworzono 178 powiatów a Leżajsk został jednym z nich, ale na krótko bo przez okres 12 lat (do 1867 roku). Ówczesny powiat obejmował swym zasięgiem 33 osady zamieszkałe przez 31.890 osób a powierzchnia powiatu wynosiła 7,2 mil kwadratowych[4].


Powiat leżajski po raz kolejny został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie rzeszowskim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat leżajski złożyło się jedno miasto i 20 gromad, które wyłączono z trzech ościennych powiatów[5]:



  • z pow. łańcuckiego (woj. rzeszowskie):

    • miasto Leżajsk

    • gromady Brzoza Królewska, Brzyska Wola, Dębno, Giedlarowa, Grodzisko Dolne, Grodzisko Górne, Gwizdów, Jelna, Kuryłówka, Piskorowice, Stare Miasto, Ruda Łańcucka, Wierzawice, Wola Żarczycka, Wólka Niedźwiedzka i Zmysłówka



  • z pow. niżańskiego (woj. rzeszowskie):
    • gromady Łętownia i Tarnogóra


  • z pow. biłgorajskiego (woj. lubelskie):
    • gromady Bystre i Krzeszów (zmiana przynaleźności wojewódzkiej gromad)



1 stycznia 1956 roku z gromady Ruda Łańcucka wyłączono miejscowość Sarzyna Osiedle, z której utworzono osiedle Sarzyna[6].


1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla a w ich miejsce reaktywowano gminy. Tego samego dnia znoszone osiedle Sarzyna otrzymało prawa miejskie i nazwę Nowa Sarzyna[7]. Powiat leżajski podzielono na 2 miasta i 8 gmin[8]:



  • miasta Leżajsk i Nowa Sarzyna

  • gminy Brzóza Królewska[9], Giedlarowa[10], Grodzisko Dolne, Krzeszów[11], Kuryłówka, Leżajsk, Ruda Łańcucka[12] i Wola Żarczycka[13]


W 1974 roku gminę Ruda Łańcucka przekształcono w gminę Nowa Sarzyna[14].


Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu leżajskiego włączono głównie do nowego (mniejszego) województwa rzeszowskiego, oprócz gminy Krzeszów, którą przyłączono do województwa tarnobrzeskiego[15]. 2 lipca 1976 roku zniesiono gminy Brzóza Królewska, Giedlarowa i Wola Żarczycka[16]. 1 września 1977 roku likwidacji uległa także gmina Krzeszów[17], którą jednak reaktywowano 1 października 1982 roku[18].


1 stycznia 1992 roku miasto i gminę Nowa Sarzyna połączono we wspólną gminę miejsko-wiejską Nowa Sarzyna[19].


Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w województwie podkarpackim przywrócono powiat leżajski [20]. W porównaniu z obszarem z początku 1975 roku powiat leżajski został zmniejszony o gminę Krzeszów, która znalazła się w powiecie niżańskim w tymże województwie.


Porównując obszar dzisiejszego powiatu leżajskiego z obszarem z 1956 roku można zauważyć, że niektóre tereny dawnego powiatu leżajskiego znajdują się obecnie w powiecie niżańskim (obszary dawnych gromad Bystre i Krzeszów) oraz w powiecie rzeszowskim (obszar dawnej gromady Wólka Niedźwiedzka).



Sąsiednie powiaty |



  • powiat przeworski

  • powiat łańcucki

  • powiat rzeszowski

  • powiat niżański


  • powiat biłgorajski (lubelskie)



Przypisy |




  1. ab http://www.polskawliczbach.pl/powiat_lezajski, w oparciu o dane GUS.


  2. Strona it.muzeum-lezajsk.pl


  3. Historia administracji w gminie Sokołów Małopolski, str.11


  4. Strona starostwa, historia


  5. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 283


  6. Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299


  7. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327


  8. Polska - Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974


  9. Gmina Brzóza Królewska została zniesiona 2 lipca 1976 roku przez połączenie jej terenów z gminą Nowa Sarzyna - Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143


  10. Gmina Giedlarowa została zniesiona 2 lipca 1976 roku przez połączenie jej terenów z gminą gminą Leżajsk - Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143


  11. Gmina Krzeszów została zniesiona 1 września 1977 roku a jej tereny włączone do gminy Rudnik - Dz.U. z 1977 r. nr 27, poz. 116, a następnie reaktywowana 1 października 1982 roku 1 września 1977 roku z części terenów gmin Rudnik i Harasiuki - Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139 i Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 165


  12. Gmina Ruda Łańcucka została zniesiona w 1974 roku a jej obszar przekształcony w gminę Nowa Sarzyna (nie obejmującą miasta Nowa Sarzyna, które od 1973 roku było gminą miejską) - Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Urząd Gminy w Rudzie Łańcuckiej


  13. Gmina Wola Żarczycka została zniesiona 2 lipca 1976 roku a jej tereny włączone do gmin Leżajsk i Sokołów Małopolski - Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143


  14. Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Urząd Gminy w Rudzie Łańcuckiej


  15. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92


  16. Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143


  17. Dz.U. z 1977 r. nr 27, poz. 116


  18. Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139 i Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 165


  19. Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397


  20. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652







Popular posts from this blog

Can't compile dgruyter and caption packagesLaTeX templates/packages for writing a patent specificationLatex...

Schneeberg (Smreczany) Bibliografia | Menu...

Hans Bellmer Spis treści Życiorys | Upamiętnienie | Przypisy | Bibliografia | Linki zewnętrzne |...