Krzysztof II Radziwiłł Przypisy | Literatura | Linki zewnętrzne | Menu nawigacyjneDedykacja Biblii...
Elektorzy Władysława IV WazyElektorzy władców Polski (województwo wileńskie)Hetmani polni litewscyHetmani wielcy litewscyKasztelanowie wileńscySenatorowie świeccy I RzeczypospolitejMarszałkowie sejmikowi (Wielkie Księstwo Litewskie)Marszałkowie Sejmu I RzeczypospolitejPolscy książęta Świętego Cesarstwa RzymskiegoPosłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (powiat wiłkomierski)Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo nowogródzkie)Posłowie na sejm 1616Posłowie na sejm 1624Posłowie na sejm 1626 (zwyczajny)Posłowie na sejm 1629 (nadzwyczajny)Radziwiłłowie herbu TrąbySzlachta kalwińska w PolsceUczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1609–1618 (strona polska)Uczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1632–1634 (strona polska)Urodzeni w 1585Wojewodowie wileńscy (I Rzeczpospolita)Zmarli w 1640
Anna KiszkaJanusz RadziwiłłKatarzyna Radziwiłłherbu Trąby22 marca158519 listopada1640Radziwiłłówhetman polny litewski1615kasztelanwojewoda wileński1633hetman wielki litewski1635sejmu konwokacyjnego 1632 rokuKrzysztofa Mikołaja Radziwiłła PiorunaJanusza RadziwiłłakalwinizmuGustawa AdolfaInflant1608wojny ze Szwecją w latach 1600-1611Wielkiego Księstwa Litewskiego16151618161616241629wojnie z Rosją 1609-1618walk ze Szwedami w latach 1617-1618wojny ze Szwecją w latach 1621-16261621Rygi1622pod MitawąKurlandięZygmuntem III Waząpowiatu wiłkomierskiego1626Władysława IV Wazywojewództwa wileńskiego1632wojnie smoleńskiej 1632-1634 z RosjąArmii Wielkiego Księstwa LitewskiegoSmoleńskaWładysława IVZygmunta III Wazy
| ||
Data i miejsce urodzenia | 22 marca 1585 Birże | |
Data i miejsce śmierci | 19 listopada 1640 Świadość | |
Hetman wielki litewski | ||
Okres | od 1635 do 1640 | |
Poprzednik | vacat | |
Następca | vacat | |
Marszałek Sejmu | ||
Okres | od 22 czerwca 1632 do 17 lipca 1632 | |
Poprzednik | Marcin Żegocki | |
Następca | Jakub Sobieski |
| ||
Trąby | ||
Rodzina | Radziwiłłowie herbu Trąby | |
Ojciec | Krzysztof Mikołaj Radziwiłł Piorun | |
Matka | Katarzyna Tęczyńska | |
Żona | Anna Kiszka | |
Dzieci | Janusz Radziwiłł |
Krzysztof II Radziwiłł herbu Trąby (ur. 22 marca 1585, zm. 19 listopada 1640 w Świadości) – książę z birżańskiej linii Radziwiłłów, hetman polny litewski od 1615, kasztelan i wojewoda wileński od 1633, hetman wielki litewski od 1635, marszałek sejmu konwokacyjnego 1632 roku[1].
Syn Krzysztofa Mikołaja Radziwiłła Pioruna, ojciec Janusza Radziwiłła.
Wyznawca i protektor kalwinizmu na Litwie. Zdolny wódz.
W młodości u boku ojca uczestnik wojny ze Szwecją za Gustawa Adolfa. Pierwszy raz samodzielnie dowodził broniąc Inflant w 1608 roku podczas wojny ze Szwecją w latach 1600-1611[2].
Był marszałkiem koła poselskiego sejmiku generalnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1615 i 1618 roku[3]. Poseł nowogródzki na sejmy 1616 i 1624 roku[4]. Poseł sejmiku wiłkomierskiego na sejm nadzwyczajny 1629 roku[5].
Walczył w wojnie z Rosją 1609-1618. Podczas walk ze Szwedami w latach 1617-1618 wykazał się energią i talentem, odzyskując większość utraconych wcześniej twierdz.
Podczas wojny ze Szwecją w latach 1621-1626, mając tylko kilkuset ludzi, nie zdołał w 1621 roku obronić Rygi[2]. W 1622 roku odparł pod Mitawą atak przeważających sił szwedzkich, którymi dowodził sam Gustaw Adolf. Choć odzyskał Kurlandię, podpisał rozejm ze Szwecją i od tego momentu zaczął się jego konflikt z królem Zygmuntem III Wazą[2]. Przywódca antykrólewskiej opozycji na Litwie za panowania Zygmunta Wazy, pomijany przy rozdawaniu wakansów.
Poseł powiatu wiłkomierskiego na sejm warszawski 1626 roku[6]. Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa wileńskiego w 1632 roku[7].
Wyróżnił się w wojnie smoleńskiej 1632-1634 z Rosją. Przez kilka miesięcy na czele słabej Armii Wielkiego Księstwa Litewskiego operował wokół oblężonego Smoleńska, kilkakrotnie wprowadzając do twierdzy posiłki i zaopatrzenie. Aktywnymi i śmiałymi działaniami dał czas na nadejście głównej armii polskiej króla Władysława IV. Po nadejściu odsieczy brał udział w osaczeniu rosyjskiej armii i doprowadzeniu jej do kapitulacji. Następnie przeprowadził śmiały rajd jazdy w głąb terytorium Rosji. Nagrodzony buławą wielką litewską zbliżył się do dworu. Z zastrzeżeniami popierał wojenne plany Władysława IV.
Gorliwy różnowierca, przeciwnik duchowieństwa katolickiego i Zygmunta III Wazy, na elekcję po jego śmierci przyprowadził klika tysięcy zbrojnych żołnierzy i zamówił pomoc elektora brandenburskiego dla zabezpieczenia losu swych współwyznawców.
Przypisy |
↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493-1793, Kraków 1948, s. 149.
↑ abc Dariusz Kupisz, Smoleńsk 1632-1634, s. 84
↑ Andrzej Rachuba, Sejmiki generalne Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wołkowyski i Słonimiu , w: Między wschodem a zachodem. Studia z dziejów Rzeczypospolitej w epoce nowożytnej, Toruń 2002, s. 46
↑ Henryk Wisner, Przedsejmowy sejmik nowogrodzki w latach 1607-1648, w: Przegląd Historyczny, Tom 69, Numer 4 (1978), s. 690.
↑ Henryk Wisner, Wojsko w społeczeństwie litewskim pierwszej połowy XVII wieku, w: Przegląd Historyczny, 1975, Tom 66 , Numer 1, s. 56.
↑ Jan Kwak, Sejm warszawski 1626 roku, Opole 1985, s. 132.
↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ... Woiewodztwo Krákowskie., s. A2.
Literatura |
- Dariusz Kupisz, Smoleńsk 1632-1634, Bellona, 2001, ISBN 83-11-09282-6
- Urszula Augustyniak, Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła, Warszawa 2001, ISBN 83-86951-91-5
- Urszula Augustyniak, W służbie hetmana i Rzeczypospolitej, Warszawa 2004, ISBN 83-89100-54-1
Linki zewnętrzne |
- Dedykacja Biblii Gdańskiej królowi Władysławowi IV.
|
|
|
Kontrola autorytatywna (osoba):
ISNI: 0000 0001 1063 585X
VIAF: 54948810
LCCN: n2003056864
GND: 119021137
BnF: 107026146
NKC: js2015862475
- WorldCat