Alkohole drugorzędoweBarwniki naturalneBarwniki w żywnościKsantofile
organiczny związek chemicznyksantofilikarotenoidówmiechunkibenzenumetanolueteru dietylowegoDopuszczalne dzienne spożycie
|
|
Nazewnictwo
|
---|
|
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
(R)-3,5,5-trimetylo-4-[3,7,12,16-tetrametylo-18-(2,6,6-trimetylocykloheks-1-enylo)-oktadeka-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenylo]-cykloheks-3-enol
|
Inne nazwy i oznaczenia
|
(3R)-β,β-karoten-3-ol, kryptoksantan (R)-all-trans-β-karoten-3-ol, hydroksy-β-karoten
|
|
Ogólne informacje
|
Wzór sumaryczny
|
C40H56O
|
Masa molowa
|
552,85 g/mol
|
Wygląd
|
czerwone kryształy[1][2]
|
Identyfikacja
|
Numer CAS
|
472-70-8
|
PubChem
|
5281235[3]
|
SMILES
|
---|
O[C@@H]2C/C(=C(/C=C/C(=C/C=C/C(=C/C=C/C=C(/C=C/C=C(/C=C/C1=C(C)CCCC1(C)C)C)C)C)C)C(C)(C)C2)C
|
|
InChI
|
---|
InChI=1S/C40H56O/c1-30(18-13-20-32(3)23-25-37-34(5)22-15-27-39(37,7)8)16-11-12-17-31(2)19-14-21-33(4)24-26-38-35(6)28-36(41)29-40(38,9)10/h11-14,16-21,23-26,36,41H,15,22,27-29H2,1-10H3/b12-11+,18-13+,19-14+,25-23+,26-24+,30-16+,31-17+,32-20+,33-21+/t36-/m1/s1
|
Key=DMASLKHVQRHNES-FKKUPVFPSA-N
|
|
Właściwości
|
---|
|
Rozpuszczalność w wodzie
|
słabo rozpuszczalna[4]
|
w innych rozpuszczalnikach
|
dobrze rozpuszczalna w benzenie i chloroformie[1], pirydynie i CS 2, słabiej w metanolu, etanolu, eterze naftowym i ligroinie[2]
|
|
Temperatura topnienia
|
160 °C[1][5]
|
|
Niebezpieczeństwa
|
---|
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-08-22]
|
|
Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
|
Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki).
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
Kryptoksantyna (E161c) – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Jest naturalnym pigmentem, występującym w przyrodzie. Został wyizolowany z płatków i owoców miechunki (Physalis)[2]. Rośliny tej używa się również do produkcji pigmentu do celów przemysłowych[4].
Po krystalizacji z mieszaniny benzenu i metanolu przyjmuje postać ciemnoczerwonych słupków[1], natomiast z mieszaniny metanolu i eteru dietylowego wykrystalizowuje tworząc czerwone płatki o metalicznym połysku[2]. Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 5 mg/kg[4].
Przypisy |
↑ abcd CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-94, ISBN 978-1-4987-5429-3 .
↑ abcd Cryptoxanthin [w:] Merck Index. An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, wyd. 14, Whitehouse Station, New Jersey: Merck & Company, 2006, ISBN 978-0-911910-00-1, OCLC 938242785 .
↑ Kryptoksantyna (CID: 5281235) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.
↑ abc E161c: Kryptoksantyna, Food-Info [dostęp 2010-12-21] .
↑ Kryptoksantyna (ang.) w bazie ChemIDplus, United States National Library of Medicine. [dostęp 2017-08-22].
Chemiczne barwniki żywności (numery E: E100–E199)
|
---|
- E100
- E101
- E101a
- E102
- E103
- E104
- E105
- E106
- E107
- E110
- E111
- E120
- E121
- E122
- E123
- E124
- E125
- E126
- E127
- E128
- E129
- E130
- E131
- E132
- E133
- E140
- E141
- E142
- E150a
- E150b
- E150c
- E150d
- E151
- E152
- E153
- E154
- E155
- E160a
- E160b
- E160c
- E160d
- E160e
- E160f
- E161a
- E161b
- E161c
- E161d
- E161e
- E161f
- E161g
- E161h
- E161i
- E161j
- E162
- E163
- E163b
- E170
- E171
- E172
- E173
- E174
- E175
- E180
- E181
|
|
Karotenoidy
|
---|
Karoteny (C 40) |
- α-karoten
- β-karoten
- γ-karoten
- δ-karoten
- ε-karoten
- ζ-karoten
- fitofluen
- fitoen
- likopen
- neurosporen
|
---|
Ksantofile (C 40) |
- anteraksantyna
- astaksantyna
- cytranaksantyna
- diadinoksantyna
- diatoksantyna
- dinoksantyna
- flawoksantyna
- fukoksantyna
- kantaksantyna
- kryptoksantyna
- luteina
- neoksantyna
- rodoksantyna
- rubiksantyna
- wiolaksantyna
- zeaksantyna
|
---|
Apokarotenoidy (C <40) |
- β-apo-8′-karotenal
- biksyna
- ester etylowy kwasu β-apo-8′-karotenowego
- jonony
- krocetyna
- kwas abscysynowy
- norbiksyna
- peridinina
|
---|
Retinoidy (C 20) |
- tretynoina
- retinal
- retinol
|
---|
Leki retinoidowe |
- acytretyna
- alitretynoina
- beksaroten
- etretynat
- fenretynid
- izotretynoina
- tazaroten
- tretynoina
|
---|
|