Niccolò Paganini Spis treści Życiorys | Teorie dotyczące techniki gry | Twórczość | Informacje...
Włoscy kompozytorzyKompozytorzy klasycyzmuKompozytorzy romantyzmuLudzie urodzeni w GenuiUrodzeni w 1782Zmarli w 1840
27 października1782Genui27 maja1840NiceiwłoskiskrzypekwirtuozEuropyAustriiNiemczechFrancjiAngliiPoznaniuWarszawieKarolem Lipińskimgruźlicęchwyt Paganiniegochwytu Geminianiegozespół Marfana24 Kaprysy na skrzypce solokoncerty skrzypcowewariacjeHector BerliozDavidem Garrettem
| ||
Niccolò Paganini | ||
Data i miejsce urodzenia | 27 października 1782 Genua | |
Pochodzenie | włoskie | |
Data i miejsce śmierci | 27 maja 1840 Nicea | |
Instrumenty | skrzypce, altówka, gitara |
Niccolò Paganini (ur. 27 października 1782 w Genui, zm. 27 maja 1840 w Nicei) – włoski skrzypek, altowiolista, gitarzysta i kompozytor.
Spis treści
1 Życiorys
2 Teorie dotyczące techniki gry
3 Twórczość
4 Informacje dodatkowe
5 Zobacz też
6 Bibliografia
Życiorys |
Niccolò Paganini był trzecim z szóstki dzieci Antoniego Paganiniego i Teresy Bocchiardi. Ojciec Paganiniego zmuszał go karami fizycznymi do kilku-kilkunastogodzinnych ćwiczeń gry na skrzypcach. Już jako dziecko występował publicznie. Po wyzwoleniu się spod opieki despotycznego ojca rozpoczął koncertowanie po kraju, wzbudzając sensację jako wirtuoz. Jednocześnie okazywał wielkie zamiłowanie do hazardu i hulanek, często przepuszczając wszystkie pieniądze.
W latach 1800-1805 zniknął całkowicie z życia publicznego i nie wiadomo, czym się wówczas zajmował. Według plotek siedział wtedy w więzieniu razem ze swoimi kolegami. Ponoć trafił tam za liczne kradzieże.
Choć występował tylko we Włoszech, jego sława sięgnęła całej Europy. Dopiero w 1828 wyruszył na występy zagraniczne. Okazały się one wielkim triumfem Paganiniego. Grał między innymi w Austrii, Niemczech, Francji i Anglii. W czerwcu 1829 wystąpił również w Poznaniu i Warszawie, gdzie doszło do skrzypcowego „pojedynku" pomiędzy nim a Karolem Lipińskim. Jego występy były wielkim wydarzeniem, podsycanym przez plotki i reklamę. Również swoim wyglądem oraz zachowaniem na koncertach i poza nimi wywierał wielkie wrażenie. Ostatnie lata swego życia spędził w Nicei. Chorował na gruźlicę i nie mógł mówić.
Teorie dotyczące techniki gry |
Technika gry Paganiniego do dzisiaj stanowi wielką zagadkę. Stawiano wiele hipotez, aby ją rozwiązać. Lekarze stwierdzili, iż miał wklęsły obojczyk, co umożliwiało mu lepsze utrzymanie skrzypiec, oraz nadrozwój palców. Mówiono o innej budowie jego dłoni, innym prowadzeniu smyczka, specjalnym strojeniu skrzypiec, a nawet o konszachtach z diabłem. Na koncertach grywał tylko utwory skomponowane przez siebie. Jego ulubionym instrumentem były podarowane mu przez bogatego kupca skrzypce z roku 1741, wykonane przez Giuseppe Guarneriego del Gesú. Wprowadził również nowy „chwyt Paganiniego", w przeciwieństwie do chwytu Geminianiego.
Przypuszcza się[kto?], iż był chory na zespół Marfana. Jednym z objawów choroby są długie „pajęcze" palce.
Twórczość |
Najsłynniejsze utwory Paganiniego to 24 Kaprysy na skrzypce solo, koncerty skrzypcowe: D-dur op.6 i h-moll op.7 (ze sławnym „rondem z dzwonkiem", czyli tzw. Campanellą, która w transkrypcji fortepianowej F. Liszta bardzo się rozpowszechniła). Największe wyzwanie dla skrzypków stanowią wariacje; spośród nich np. tzw. "Il Carnevale di Venezia" (Karnawał wenecki). Paganini oprócz skrzypiec mistrzowsko grał na gitarze i zostawił kilkanaście kompozycji solowych i kameralnych na skrzypce, wiolę, gitarę i wiolonczelę.
Informacje dodatkowe |
Dla niego Hector Berlioz skomponował utwór na orkiestrę z solową altówką Harold w Italii.
Jego biografia została sfabularyzowana w filmowym dramacie Paganini: Uczeń diabła z Davidem Garrettem w roli tytułowej.
Zobacz też |
- I koncert skrzypcowy D-dur
- II koncert skrzypcowy h-moll
- III koncert skrzypcowy E-dur
Bibliografia |
- Stratton, S. N.Paganini, London 1907;
- Kapp, J. N.Paganini, Berlin 1913;
- Winogradov A.K. Osużdienije Paganini 1936 (Potępienie Paganiniego – tłum. pol. Włodzimierza Słobodnika, wydawnictwo Książka i Wiedza, 1986 (I wyd. polskie 1949 r.)
- Courcy, G.I.C. de P., the Genoese, Norman (Okl.) 1957;
- Powroźniak, J. Paganini, Kraków 1958;
- Jampolski, I. N.P.: Żizń i tworczestwo, Moskwa 1961;
- Waldemar, Ch. Liebe, Ruhm und Leidenschaft, Monachium 1969,
- tłum. pol. Miłość, pasja i sława. Powieść o P., Kraków 1986;
- Sheppard, L. Axelrod, H.R. Paganini, Neptun (N. York) 1979.
Kontrola autorytatywna (osoba):
ISNI: 0000 0001 2283 0695
VIAF: 93850871
LCCN: n79105881
GND: 118591177
NDL: 00902593
SELIBR: 206808
BnF: 138981737
SUDOC: 030156351
SBN: ITICCUCFIV05295
NLA: 36175400
NKC: jn19990006328
BNE: XX1058852
BNR: RUNLRAUTH7767207, RUNLRAUTH7767206
NTA: 069950342
BIBSYS: 90538098
Open Library: OL7221355A
- WorldCat