Mrthfx

Stanisław Konstanty Pietruski (ur. 11 marca 1811 w Podhorodcach (rejon skolewski), zm. 28 stycznia 1874 w Zarwanicy (rejon trembowelski)) – polski zoolog, biolog, ornitolog, pomolog, badacz fauny Karpat. Założyciel pierwszego ogrodu zoologicznego na ziemiach polskich we własnym majątku w Podhorcach (1833).

Życiorys |

W latach 1828–1830 studiował nauki przyrodnicze na Uniwersytecie Lwowskim u Aleksandra Zawadzkiego, kontynuował studia w Niemczech.

Osiadł w Podhorcach i tam prowadził badania zarówno biologii, jak i psychologii zwierząt, a po pożarze w roku 1848, który strawił znaczną część jego zbiorów zoologicznych, poświęcił się głównie badaniom w zakresie sadownictwa i ogrodnictwa. W Podhorodcach założył sad, w którym przeprowadził liczne próby aklimatyzacji południowych drzew owocowych^[1]. Od 1833 do pożaru w 1848 r. prowadził założony przez siebie naukowy zwierzyniec zawierający około 500 gatunków, głównie polskiej fauny, ale zebrał również kolekcję papug z całego świata^[1]. Zwierzyniec Pietruskiego uważany był przez Brehma za największy prywatny ogród zoologiczny tych czasów^[2]. Zajmował się też krajową ichtiofauną i rozpoczął badania nad nomenklaturą ryb galicyjskich. Interesował się entomologią Galicji, zgromadził
kolekcję około 9000 gatunków owadów^[1].

Współpracował z Alfredem Brehmem, Maksymilianem Siłą- Nowickim i Lorenzem Okenem. Przyjaźnił się z Rudolfem Knerem^[1].

W latach 1867–1869 był dyrektorem sadu lwowskiego Towarzystwa Ogrodniczo-Sadowniczego. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Krakowskiego Towarzystwa Naukowego, Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina, wiedeńskiego Stowarzyszenia Zoologiczno-Botanicznego i wielu innych.

Dzieła (wybór) |

Jest autorem 53 publikacji przyrodniczych^[3], które drukował od 1837 roku w czasopismach polskich i zagranicznych^[1], w tym:

• Wykaz ptaków galicyjskich, 1840^[2]
  


• Główne początkowe zasady i określenia nauk przyrody a szczególniej zoologii powszechnej [w] : Przegląd Naukowy, 1846


• Historya naturalna zwierząt ssących dzikich galicyjskich, 1853, Lwów^[4]
  


• Historya naturalna i hodowla ptaków zabawnych i użytecznych, 4 tomy 1860-1866, Lwów^[4]
  


• O niektórych rzadszych krajowych zwierzętach ssących, 1869, Lwów^[4]
  


• Krótki pogląd na rozwój ogrodnictwa w Europie ze szczególnym uwzględnieniem tej sztuki w Polsce, [w] ; Gazeta Narodowa, 1869

Przypisy |

Bibliografia |

• Biografia


• Stanisław Konstanty Pietruski

Linki zewnętrzne |

• Stanisław Konstanty Pietruski z Siemuszowy h. Starykoń (ID: psb.22598.1)


• 
  Podhorodce w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VIII: Perepiatycha – Pożajście. Warszawa 1887.