Ślepa próba (medycyna) Podwójnie ślepa próba | Potrójnie ślepa próba | Przypisy | Menu...
Eksperymenty medycznePsychometria
farmakologiieksperymentu klinicznegoplaceboefektu oczekiwaniaOskarowi Pfungstowi„Mądrego Hansa”Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć medycznych i pokrewnych w Wikipedii
Trzy możliwości przeprowadzenia eksperymentu klinicznego (procenty informują, ilu pacjentów deklaruje poprawę po zakończeniu kuracji)
1 – brak ślepej próby
2 – pojedynczo ślepa próba
3 – podwójnie ślepa próba
Ślepa próba – w farmakologii metoda prowadzenia eksperymentu klinicznego badającego wpływ substancji (zwykle leku), polegająca na utrzymaniu osób przyjmujących lek w nieświadomości co do tego czy przyjmują lek, czy też substancję obojętną (placebo). Ślepą próbę stosuje się w celu wykluczenia efektu oczekiwania u osób, na których sprawdza się działanie substancji.
Metodę ślepej próby, na przykład podwójnie ślepej, stosuje się przy badaniu środków farmakologicznych i niefarmakologicznych.
Podwójnie ślepa próba |
Podwójnie ślepa próba polega na tym, że nikt z osób biorących bezpośrednio udział w eksperymencie i mających kontakt z osobami badanymi nie wie, który środek jest lekiem, a który placebo. W ten sposób wyklucza się możliwość nieświadomego wpłynięcia na osoby badane (i tym samym na wyniki badania) przez lekarza prowadzącego i osoby podające lek. Pierwszy naukowo opisany przypadek zastosowania podwójnie ślepej próby należy przypisać psychologowi Oskarowi Pfungstowi, który zastosował tę metodę już w 1907 roku w sprawie „Mądrego Hansa”[1].
Podwójnie ślepa próba ma duże znaczenie dla zapewnienia obiektywnych wyników badań, ponieważ:
- jeśli pacjent sam przyjmuje leki (sytuacja 1. na rysunku), niemożliwa jest obiektywna ocena wpływu leku
- jeśli lekarz wydaje leki (sytuacja 2.), może on swoim działaniem (na przykład dając dodatkowe leki) nieświadomie sfałszować wynik eksperymentu.
Potrójnie ślepa próba |
Potrójnie ślepa próba polega na tym, że również osoby przeprowadzające statystyczną analizę rezultatów badania nie wiedzą, który środek jest lekiem, a który placebo[2].
Przypisy |
↑ Oskar Pfungst: Clever Hans (The horse of Mr. Von Osten) A contribution to experimental animal and human psychology (ang.). Henry Holt and Company, 1911. [dostęp 2013-11-20].
↑ M. Porta, A Dictionary of Epidemiology, Oxford University Press, Oxford, 2008, ISBN 978-0-19-531449-6
Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć medycznych i pokrewnych w Wikipedii.
